Sea Freight là gì? Cách chi phí vận chuyển hàng hóa bằng đường biển

Thuật ngữ Sea Freight hay còn được gọi là Ocean Freight (O/F) là phương thức vận chuyển hàng hóa qua các tuyến đường biển quốc tế.

Đây là lựa chọn phổ biến cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu muốn vận chuyển khối lượng lớn hàng hóa với chi phí tiết kiệm.

Chi phí vận chuyển hàng hóa bằng đường biển

Để tính toán chi phí vận chuyển hàng hóa bằng đường biển, bạn cần cân nhắc các loại phí như sau: 

• Freight Rate (Cước phí vận chuyển): Đây là chi phí chính để vận chuyển hàng hóa từ cảng đi đến cảng đến. Freight Rate thường được tính theo container (FCL) hoặc theo mét khối (CBM) đối với hàng lẻ (LCL).
• Phí phụ trội: Bao gồm các loại phí như phí bến bãi (Terminal Handling Charges), phí hải quan (Customs Clearance Fees), và các loại phụ phí khác (surcharges) như phụ phí nhiên liệu (Bunker Adjustment Factor), phụ phí mùa cao điểm (Peak Season Surcharge).
• Phí địa phương: Các loại phí này bao gồm phí giao nhận tại cảng, phí vận chuyển nội địa từ cảng đến kho, và các loại phí khác tùy theo địa phương.
• Phí bảo hiểm hàng hóa: Chi phí bảo hiểm thường là một tỷ lệ phần trăm của giá trị hàng hóa. 

=>> Bạn có thể tìm hiểu rõ hơn về chi phí hàng hóa qua bài viết giải đáp Bảo hiểm hàng hóa là gì? 

Giả sử khi bạn vận chuyển một lô hàng từ cảng Hải Phòng đến cảng Los Angeles, thì bạn cần tính toán các chi phí sau:

• Freight Rate: 1,200 USD/container 20 feet.
• Phí bến bãi tại Hải Phòng: 150 USD.
• Phí hải quan tại Mỹ: 300 USD.
• Phí bảo hiểm: 0.5% giá trị hàng hóa (giả sử hàng hóa trị giá 50,000 USD thì phí bảo hiểm là 250 USD).

Vậy tổng chi phí vận chuyển O/F sẽ là: 1,200 + 150 + 300 + 250 = 1,900 USD

Các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí Sea Freight trong xuất nhập khẩu

• Khoảng cách vận chuyển: Khoảng cách từ cảng đi đến cảng đến sẽ ảnh hưởng lớn đến chi phí Ocean Freight. Đường biển dài hơn sẽ tốn kém hơn.
• Loại hàng hóa: Hàng hóa nặng hoặc cồng kềnh thường có chi phí cao hơn. Hàng nguy hiểm hoặc cần điều kiện bảo quản đặc biệt cũng sẽ tăng  phí O/F.
• Kích thước và trọng lượng hàng hóa: Kích thước (khối lượng) và trọng lượng hàng hóa ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí. Hàng hóa càng lớn và nặng thì chi phí càng cao.
• Phí bến bãi và hải quan: Các loại phí này có thể khác nhau tùy theo quy định của từng cảng và quốc gia.
• Thời gian giao hàng: Nếu bạn cần giao hàng nhanh, chi phí sẽ cao hơn so với giao hàng theo lịch trình tiêu chuẩn.
• Phí bảo hiểm: Bảo hiểm hàng hóa là một yếu tố quan trọng giúp đảm bảo an toàn cho lô hàng. Phí bảo hiểm thường được tính dựa trên giá trị hàng hóa và mức độ rủi ro khi vận chuyển hàng hóa.

Ai sẽ trả phí Sea Freight?

Trong vận chuyển hàng hóa quốc tế, việc ai sẽ chịu trách nhiệm thanh toán cước phí vận tải đường biển (Sea Freight) phụ thuộc vào điều kiện giao hàng (Incoterms) mà người mua và người bán đã thỏa thuận trong hợp đồng mua bán. 

Điều kiện người bán trả phí Sea Freight

• CIF (Cost, Insurance, and Freight): Trong điều kiện CIF, người bán chịu trách nhiệm thanh toán cước phí vận tải đường biển. Người bán sẽ phải trả phí vận chuyển để đưa hàng hóa đến cảng đích, cũng như phí bảo hiểm cho hàng hóa trong suốt quá trình vận chuyển.
• CFR (Cost and Freight): Với CFR, người bán cũng chịu trách nhiệm thanh toán cước phí vận tải đường biển, nhưng không bao gồm phí bảo hiểm. Người bán sẽ trả phí vận chuyển để đưa hàng hóa đến cảng đích, nhưng trách nhiệm bảo hiểm thuộc về người mua.
• DAT (Delivered at Terminal): Điều kiện DAT yêu cầu người bán chịu trách nhiệm thanh toán cước phí vận tải đường biển và giao hàng tại một địa điểm cụ thể trong cảng đích. Người bán cũng chịu trách nhiệm về rủi ro và chi phí cho đến khi hàng hóa được giao đến địa điểm chỉ định.

Điều kiện người mua trả phí Sea Freight

• FOB (Free on Board): Theo điều kiện FOB, người bán chỉ chịu trách nhiệm giao hàng lên tàu tại cảng xuất phát. Sau khi hàng hóa đã qua lan can tàu, trách nhiệm thanh toán cước phí vận tải đường biển và rủi ro thuộc về người mua.
• EXW (Ex Works): Với EXW, người bán chỉ chịu trách nhiệm giao hàng tại địa điểm của mình. Toàn bộ chi phí vận chuyển từ địa điểm người bán đến cảng đích, bao gồm cước phí vận tải đường biển, thuộc về người mua.
• FCA (Free Carrier): Trong điều kiện FCA, người bán chịu trách nhiệm giao hàng cho người vận chuyển tại địa điểm được thỏa thuận. Sau đó, người mua sẽ chịu trách nhiệm thanh toán phí vận tải đường biển và các chi phí liên quan khác từ điểm giao hàng.

Các hình thức vận chuyển hàng hóa bằng đường biển

Port to Port

Hình thức vận chuyển “Port to Port” là khi khách hàng tự đóng và vận chuyển hàng hóa ra cảng, đồng thời khách hàng cũng sẽ phải thực hiện các thủ tục thông quan để chuyển hàng lên tàu. 

Khi hàng đã được chuyển lên container, đại lý chuyển hàng sẽ chịu trách nhiệm theo dõi đơn hàng từ lúc chuyển hàng lên container cho tới khi hãng tàu giao hàng đến “cảng đích”. Người nhận (consignee) sẽ tự liên hệ với hãng tàu hoặc đại lý ở cảng đích của đơn vị vận chuyển để lấy hàng từ cảng.

Port to Door

Với hình thức “Port to Door”, khách hàng cũng tự đóng và vận chuyển hàng ra cảng, thực hiện các thủ tục thông quan để chuyển hàng lên tàu. Sau khi hàng đã được chuyển lên container, đại lý chuyển hàng sẽ theo dõi đơn hàng cho tới khi hàng được giao đến “cảng đích”. 

Sau khi hàng cập bến, đại lý tại cảng đích của đơn vị vận chuyển sẽ làm các thủ tục nhận hàng và giao hàng đến kho cho khách hàng theo thỏa thuận ban đầu với người gửi hàng. Điều này bao gồm các thủ tục hải quan, nhận hàng, đóng thuế (hoặc không, tùy theo thỏa thuận với khách hàng), trucking và giao hàng đến nơi chỉ định.

Door to Port

Đối với hình thức “Door to Port”, đơn vị vận chuyển hàng sẽ nhận lịch đóng hàng, sắp xếp xe tải vận chuyển (trucking), và các đơn vị để làm thủ tục hải quan cùng các chứng từ cần thiết như: C/O, Phyto,… 

Đến ngày đóng hàng, đại lý chuyển hàng sẽ cho xe đến kho chỉ định để đóng và hạ hàng hóa tại cảng, đồng thời làm các thủ tục hải quan và thanh lý để vận chuyển hàng lên tàu. 

Sau đó, đơn vị vận chuyển sẽ theo dõi đơn hàng từ lúc chuyển hàng lên container cho tới khi hãng tàu giao hàng đến “cảng đích”. Người nhận sẽ tự liên hệ với hãng tàu hoặc đại lý ở cảng đích của đại lý chuyển hàng để lấy hàng từ cảng.

Door to Door

Hình thức vận chuyển “Door to Door” là giải pháp toàn diện nhất. đại lý chuyển hàng sẽ nhận lịch đóng hàng, sắp xếp xe tải vận chuyển (trucking), và các đơn vị để làm thủ tục hải quan cùng các chứng từ cần thiết như: C/O, Phyto,… 

Đến ngày đóng hàng, đại lý chuyển hàng sẽ cho xe đến kho chỉ định để đóng và hạ hàng hóa tại cảng, đồng thời làm các thủ tục hải quan và thanh lý để vận chuyển hàng lên tàu. đại lý chuyển hàng sẽ theo dõi đơn hàng từ lúc chuyển hàng lên container cho tới khi hàng đến “cảng đích”. 

Sau khi hàng đến “cảng đích”, đại lý tại cảng đích của đại lý chuyển hàng sẽ làm các thủ tục nhận hàng và giao hàng đến kho của khách hàng theo thỏa thuận ban đầu với người gửi hàng. Điều này bao gồm các thủ tục hải quan, nhận hàng, đóng thuế (hoặc không, tùy theo thỏa thuận với khách hàng), trucking và giao hàng đến nơi chỉ định.

Các giấy tờ và thủ tục cần thiết khi dùng O/F

Khi sử dụng dịch vụ vận chuyển hàng hóa bằng đường biển (Sea Freight – O/F), bạn cần phải chuẩn bị các loại giấy tờ sau: 

• Hợp đồng mua bán (Sales Contract): Đây là văn bản chính thức xác nhận giao dịch giữa người mua và người bán. 
• Vận đơn đường biển (Bill of Lading – B/L): Đây là một trong những giấy chứng từ quan trọng nhất trong vận chuyển đường biển, đóng vai trò như một hợp đồng vận chuyển giữa người gửi hàng và hãng tàu, đồng thời là chứng từ sở hữu hàng hóa.
• Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice): Đây là hóa đơn do người bán phát hành cho người mua, ghi rõ giá trị của hàng hóa và các điều khoản thanh toán.
• Phiếu đóng gói (Packing List): Phiếu này cung cấp chi tiết về cách đóng gói hàng hóa, số lượng, trọng lượng và kích thước của các kiện hàng.
• Giấy chứng nhận xuất xứ (Certificate of Origin – C/O): Giấy chứng nhận xuất xứ xác nhận nơi sản xuất của hàng hóa, cần thiết để áp dụng các quy định về thuế suất và hạn ngạch nhập khẩu.
• Giấy chứng nhận kiểm dịch (Quarantine Certificate): Nếu hàng hóa là sản phẩm nông nghiệp hoặc động vật, giấy chứng nhận kiểm dịch là cần thiết để đảm bảo hàng hóa không mang mầm bệnh.

Các dịch vụ vận chuyển hàng hóa Ocean Freight

Dịch vụ vận chuyển container

Dịch vụ vận chuyển container (Container Shipping) là một trong những phương thức vận tải phổ biến nhất hiện nay. Hàng hóa được đóng gói trong các container tiêu chuẩn (20ft, 40ft) và vận chuyển trên các tàu container chuyên dụng.

Ví dụ, khi bạn muốn vận chuyển một lô hàng điện tử từ Việt Nam sang Hoa Kỳ, dịch vụ vận chuyển container là lựa chọn tối ưu để đảm bảo an toàn và tiết kiệm chi phí.

Dịch vụ vận chuyển hàng rời

Dịch vụ vận chuyển hàng rời (Bulk Cargo Shipping) là hình thức vận chuyển các loại hàng hóa không được đóng gói trong container, như than đá, quặng sắt, ngũ cốc và các loại hàng hóa rời khác.

Nếu bạn là nhà xuất khẩu gạo muốn vận chuyển hàng ngàn tấn gạo đến các thị trường quốc tế, dịch vụ vận chuyển hàng rời sẽ là lựa chọn phù hợp để tiết kiệm chi phí và thời gian.

Dịch vụ vận chuyển hàng lẻ (LCL)

Dịch vụ vận chuyển hàng lẻ (Less than Container Load – LCL) là giải pháp lý tưởng cho những khách hàng không có đủ hàng hóa để lấp đầy một container. Hàng hóa của bạn sẽ được ghép chung với hàng hóa của các khách hàng khác trong cùng một container.

Ví dụ, khi bạn muốn vận chuyển một lô hàng nhỏ gồm các sản phẩm thủ công mỹ nghệ từ Việt Nam sang Châu Âu, dịch vụ LCL sẽ giúp bạn tiết kiệm chi phí mà vẫn đảm bảo hàng của bạn được vận chuyển đến điểm đến an toàn và đúng hẹn.

=>> Nếu bạn chưa biết dịch vụ vận chuyển hàng lẻ là gì thì hãy đọc qua bài viết giải đáp Less than Container Load (LCL) là gì nhé!

Ocean Freight – Dịch vụ vận chuyển đường biển là gì? 

Ocean Freight, hay còn gọi là dịch vụ vận chuyển hàng hóa bằng đường biển là hình thức vận chuyển hàng hóa qua các tuyến đường biển quốc tế. 

Những loại hàng hóa nào có thể vận chuyển bằng đường biển?

• Hàng hóa đóng container như đồ điện tử, đồ gia dụng, quần áo và giày dép, hàng tiêu dùng,….
• Hàng rời như nguyên liệu thô, nông sản, hóa chất,…
• Hàng hóa lẻ (LCL) như sản phẩm công nghiệp, hàng thủ công mỹ nghệ, đồ gia dụng nhỏ,…
• Hàng đông lạnh như thực phẩm tươi sống, rau củ quả, sản phẩm chế biến sẵn,…
• Hàng siêu trường siêu trọng như máy móc công nghiệp nặng, thiết bị năng lượng,….

Phí Ocean Freight là phí gì?

Phí Ocean Freight (cước vận tải đường biển) là chi phí mà bạn phải trả để vận chuyển hàng hóa từ cảng xuất phát đến cảng đích bằng phương tiện vận chuyển đường biển. 

Ocean freight refund là gì?

Ocean Freight Refund (hoàn trả cước vận tải đường biển) là khoản tiền được hoàn lại cho khách hàng khi có sự cố xảy ra trong quá trình vận chuyển hàng hóa bằng đường biển, dẫn đến việc khách hàng không phải chịu khoản cước vận tải đã thanh toán hoặc chỉ phải trả một phần trong số đó.

=>> Có thể bạn cũng muốn tìm hiểu thêm về thuật ngữ Multi-modal Transport là gì?

Kết luận

Qua những chia sẻ của mình ở bài viết trên, hy vọng bạn đã có thể hiểu rõ hơn về Sea Freight là gì, cũng như cách tính phí vận chuyển hàng hóa bằng đường biển và các loại giấy tờ và thủ tục cần thiết khi dùng O/F. Hãy luôn theo dõi mình để đọc thêm nhiều bài viết liên quan về lĩnh vực Logistics hay khác nhé. 

Nội dung bài viết được tham khảo dựa trên “các công ước hàng hải của IMO” và một số tài liệu về “luật hàng hải” được chia sẻ trên website Thư Viện Pháp Luật.