Hạn ngạch thuế quan Tariff Rate Quota là gì? Các mặt hàng áp dụng hạn ngạch thuế quan tại Việt Nam

Hạn ngạch thuế quan hay Tariff Rate Quota là số lượng hoặc giá trị nhất định của một loại hàng hóa được phép nhập khẩu hoặc xuất khẩu với một mức thuế cụ thể. Tuy nhiên, khi vượt qua hạn ngạch này, phần hàng hóa dư thừa sẽ chịu mức thuế cao hơn.

Để dễ hình dung, bạn có thể tưởng tượng như sau:

• Tariff Rate Quota cho phép một số lượng hàng hóa nhất định (hạn ngạch) được nhập khẩu với mức thuế suất thấp hơn, hoặc thậm chí miễn thuế.
• Sau khi vượt qua con số này, phần hàng hóa nhập khẩu tiếp theo sẽ bị áp dụng mức thuế suất cao hơn.

Để bạn dễ hình dung, hãy lấy ví dụ về ngành gạo ở Việt Nam. Giả sử, hạn ngạch nhập khẩu gạo của Việt Nam là 100.000 tấn/năm. 

Tức là trong một năm, Việt Nam đó có thể cho phép nhập khẩu 100.000 tấn gạo với mức thuế 5%. Nhưng nếu số lượng gạo nhập khẩu vượt quá con số này thì mức thuế sẽ tăng lên 30% cho lượng gạo nhập khẩu tiếp theo.

Nội dung được tham khảo từ luật hạn ngạch thuế quan được đề cập rõ trong Luật Quản lý ngoại thương 2017 số 05/2017/QH14 được chia sẻ trên website Thư Viện Pháp Luật. 

Các trường hợp áp dụng hạn ngạch thuế quan

Theo Điều 18 của Luật Quản lý ngoại thương 2017, hạn ngạch xuất khẩu và nhập khẩu có thể được áp dụng trong các trường hợp sau:

• Theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là nước thành viên.
• Đối với hàng hóa bảo đảm cân đối theo kinh tế vĩ mô, tăng trưởng kinh tế theo từng thời kỳ.
• Khi nước nhập khẩu áp dụng các biện pháp hạn ngạch nhập khẩu đối với các loại hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam.

Điều quan trọng cần lưu ý là việc áp dụng hạn ngạch thuế quan phải tuân thủ các quy định về tính công khai và minh bạch. Cụ thể là công khai về số lượng, khối lượng, và trị giá của hàng hóa và công khai về phương thức phân giao hạn ngạch. 

Các mặt hàng áp dụng hạn ngạch thuế quan tại Việt Nam

Theo thông tin từ Bộ Công Thương, dưới đây là danh mục các mặt hàng áp dụng hạn ngạch thuế quan Tariff Rate Quota tại Việt Nam:

• Đường tinh luyện, đường thô (Mã HS: 1701)
• Muối (Mã HS: 2501)
• Thuốc lá nguyên liệu (Mã HS: 2401)
• Trứng gia cầm (Mã HS: 0407)

Theo quy định, hạn ngạch thuế quan nhập khẩu hàng năm bao gồm các sản phẩm như trứng và muối với số lượng cụ thể như sau:

• Trứng gia cầm: Số lượng nhập khẩu là 57,940 tá (trứng gà, trứng vịt, ngỗng và các loại khác). 
• Muối: Số lượng nhập khẩu là 110,000 tấn. 

Tại sao Tariff Rate Quota quan trọng?

Bảo vệ thị trường nội địa

Hạn ngạch xuất nhập khẩu không chỉ giúp bảo vệ ngành công nghiệp mà còn giữ cho thị trường nội địa không bị áp đảo bởi hàng hóa nhập khẩu. Việc kiểm soát nhập khẩu giúp duy trì sự cạnh tranh lành mạnh, hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước phát triển bền vững.

Điểm mấu chốt: Nếu không có hạn ngạch, một số ngành công nghiệp có thể bị đè bẹp bởi sự xâm nhập ồ ạt của hàng hóa ngoại nhập, dẫn đến tình trạng mất cân bằng và thậm chí là phá sản của các doanh nghiệp nội địa.

Duy trì sự ổn định của thị trường

Trong bối cảnh thương mại quốc tế, Tariff Rate Quota còn giúp duy trì sự cân bằng thương mại giữa các quốc gia. Việc áp dụng hạn ngạch hợp lý giúp các nước bảo vệ ngành sản xuất của mình khỏi sự cạnh tranh không công bằng. Đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các nước phát triển các ngành công nghiệp mà họ có lợi thế cạnh tranh.

Nhật Bản là một ví dụ điển hình về việc áp dụng hạn ngạch xuất nhập khẩu để bảo vệ ngành nông nghiệp. Chính phủ Nhật Bản áp dụng hạn ngạch nhập khẩu đối với gạo, từ đó bảo vệ ngành sản xuất gạo nội địa và đảm bảo an ninh lương thực cho đất nước.

Hạn ngạch thuế quan có phải rào cản thương mại không?

Hạn ngạch thuế quan không hẳn là một rào cản thương mại, mà thực tế là một biện pháp quản lý để bảo vệ ngành công nghiệp nội địa và duy trì cân bằng thị trường. 

Tuy nhiên, hạn ngạch có thể trở thành một rào cản thương mại nếu được áp dụng quá mức hoặc không công bằng hoặc gây ra sự bất lợi cho các nhà xuất khẩu nhỏ.

Tariff Rate Quota ảnh hưởng thế nào đến giá sản phẩm?

Khi một lượng hàng hóa nhập khẩu nằm trong hạn ngạch được áp dụng mức thuế thấp, giá thành sản phẩm sẽ giảm, tạo điều kiện cho doanh nghiệp và người tiêu dùng có lợi hơn. 

Tuy nhiên, khi lượng hàng vượt quá hạn ngạch này, thuế suất cao hơn sẽ được áp dụng, dẫn đến giá sản phẩm tăng đáng kể.

Kết luận

Hạn ngạch thuế quan là một công cụ mạnh mẽ trong thương mại quốc tế, giúp bảo vệ các ngành sản xuất nội địa mà vẫn mở cửa cho thương mại quốc tế. Nếu bạn còn thắc mắc hạn ngạch thuế quan Tariff Rate Quota là gì thì hãy liên hệ với mình để được giải đáp chi tiết hơn nhé. 

=>> Bên cạnh hạn ngạch thuế quan Tariff Rate Quota, có thể bạn cũng muốn tìm hiểu thêm về thuật ngữ Hàng rào phi thuế quan Non-Tariff Barriers là gì?